ویژگی رود های حوضه مرکزی ایران

آشنایی با رودهای حوزه مرکزی ایران                                                                                                                                                                                          1-( رود خانه قمرود)                                                                                                                                                                                      رودخانه قم رود که از کوهستان‌های اطرافلرستان، خمین، گلپایگان و خوانسار سرچشمه می‌گیرد، در جنوب شرقی استان مرکزی قرار دارد.این رودخانه در هر مکان نام مخصوصی دارد.
دربند
شاخه اصلی به نام دربند یا گلپایگان، از کوه‌های زاگرس سرچشمه گرفته و شاخه اصلی و پر آب قمرود می‌باشد و در جهت شرق به غرب جریان دارد.
رودخانه خوانسار
رودخانه خوانسار از کوه‌های این شهرستان سرچشمه گرفته، پس از ورود به دشت گلپایگان به آن می‌پیوندد. که در پائین گلپایگان، خرقاب نامیده می‌شود.
خرقاب
رودخانه خوانسار از کوه‌های این شهرستان سرچشمه گرفته، پس از ورود به دشت گلپایگان به آن می‌پیوندد. که در پائین گلپایگان، خرقاب نامیده می‌شود.
رودخانه خمین
رودخانه خمین از کوه‌های آشناخور، سرچشمه گرفته و جهت آن، جنوب غربی به شمال شرقی است. شاخه‌های کوچک تری در خمین از کوه‌های نشهر، پشت کوه، دالائی، بیشه علی و حمزه لو سرچشمه گرفته که دردوکیلومتری غرب خمین نزدیک روستاهای ریحان و ارّه به رود خمین می‌پیوندند.
رودخانه قمرود
رودخانه قمرود پس از پیوستن رودخانه لعل‌بار در شمال نیم‌ور به سمت غرب و به طرف شهرهای دلیجان و قم می‌رود و در ناحیه پل دلاک در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی قم به قره چای پیوسته و بهکویر نمک می‌ریزد.
سد پانزده خرداد به فاصله  پانزده  کیلومتری از شهردلیجان به سمت قم بر روی این رودخانه ساخته شده  و پس از سد  پانزده خرداد در پایین دست خشک می باشد.

 

2- رودخانه قره چای   

                                                                               یکی از رودخانه‌های بزرگ و دائمی استان مرکزی است که از ارتفاعات استان همدان سرچشمه می‌گیرد. این رود با طول 540 کیلومتر و با جهت غربی- شرقی به مسیر خود به سمت شرق استان مرکزی ادامه می‌دهد و در نهایت به دریاچه نمک در استان قم می‌ریزد. وسعت حوضه آبریز رودخانه قره‌ چای حدود 23921 کیلومتر مربع می‌باشد.
رودخانه قره چای از دو رود تشکیل شده است. این رودها در محل پل دوآب به یکدیگر متصل شده و رود واحدی را به نام «چرّا» یا «شرا» تشکیل می‌دهند. رود چرا در ابتدای مسیر خود به دلیل عبور از روستای اسکان، به سراب اسکان نیز شهرت دارد. رود شرا پس از عبور از منطقه و سیراب نمودن زمین‌های کشاورزی و باغ‌های میوه این منطقه، در جهت شمال به شاخه غربی رودخانه قره چای می‌پیوندد.

 

3-رودخانه مزلقان چای                                                                                                                                                                                                      مزلقان چای از جاذبه های دیدنی و مهم گردشگری نوبران که سرمنشا شکل گیری روستاهای این منطقه است. از کوههای پرآب قاراقان نوبران را سراب می کند و در پایان مسیرش در جنوب شهر ساوه با رودخانه قره چای پیوند می خورد . بر کران ر و پناه این رودخانه دره مزلقان چای که از دره های رودخانه ای و فرسایش ساوه است جان گرفته است. منبع آب رودخانه از کوهپایه های روستاهای اطراف بالا می آید و اصلی ترین منبع آب رودخانه مزلقان چای از روستای سنگک می آید. رودخانه مزلقان میانگین آب سالیانه آن ۹۰ میلیون مترمکعب می باشد و پس از طی مسیری ۱۰۸ کیلومتری با رودخانه قره چای در ۱۷ کیلومتری پایین دست سد ساوه پیوند می خورد.