علائم هشدار دهنده، نمادهای شناخته شده ای هستند که برای اعلان دادن به افراد درباره مواد شیمیایی، مکان ها، اجسام و هر آنچه که در فضای آزمایشگاهی در جریان است، طراحی شده اند.
این علائم به وسیله سازمان استاندارد جهانی تعریف و ارائه می گردد.
در برخورد با مواد شیمیایی از هشدارهای R و S استفاده میشود
عبارات ایمنی (هشدارهای S) هر برچسب باید حاوی هشداری های ایمنی S ( حرف اول کلمهSafety ) باشد که بیان کننده نحوه کار ایمن با ماده برای استفاده کننده می باشد
عبارات خطر (هشدارهای R)هر برچسب باید باید حاوی هشدارهای از نوع R (حرف اول کلمه Risk ) که خطرات کار با آن ماده را نشان می دهد باشد
در ادامه جدول هشدارهای R و S ارایه می گردد.
جدول توصیفی بر چسب گذاری مخاطرات مواد شیمیایی |
|||
S PHRASES |
R PHRASES |
||
در محل بسته نگهداری كنید |
S1 |
در صورت خشك بودن ماده قابل انفجار است |
R1 |
دور از دسترس كودكان نگهداری كنید |
S2 |
خطر انفجار ماده بر اثر ضربه، اصطكاك و حریق وجود دارد |
R2 |
در جای خنك نكهداری كنید |
S3 |
خطر شدید انفجار بر اثر ضربه ، اصطكاك و حریق وجود دارد |
R3 |
دور از محل زندگی افراد نگهداری كنید |
S4 |
خطر تشكیل تركیبات بسیار حساس انفجاری فلزی ماده وجود دارد |
R4 |
محتویات را در زیر ( مایع مناسب توسط سازنده مشخص می گردد ) نگهداری كنید |
S5 |
بر اثر حرارت دیدن ممكن است منفجر شود |
R5 |
محتویات را در زیر آب نگهداری كنید |
S5/1 |
خطر انفجار ماده در تماس یا بدون تماس با هوا وجود دارد |
R6 |
محتویات را در زیر نفت خام نگهداری كنید |
S5/2 |
ممكن است باعث ایجاد حریق شود |
R7 |
محتویات را در زیر روغن پارافین نگهداری كنید |
S5/3 |
تماس با مواد قابل اشتعال ممكن است باعث ایجاد حریق شود |
R8 |
ماده را زیر ( گاز خنثی كه توسط سازنده مشخص می شود ) نگهداری كنید |
S6 |
امكان انفجار در صورت مخلوط شدن با مواد قابل اشتعال وجود دارد |
R9 |
زیر نیتروژن نگهداری كنید |
S6/1 |
قابل اشتعال است |
R10 |
زیر آرگون نگهداری كنید |
S6/2 |
بسیار قابل اشتعال است |
R11 |
ظروف را كاملا در بسته نگهداری كنید |
S7 |
به شدت قابل اشتعال است |
R12 |
ظروف را در جای خشك نگهداری كنید |
S8 |
به شدت با آب واكنش می دهد |
R14 |
ظروف را در محلی دارای تهویه عمومی مناسب نگهداری كنید |
S9 |
تماس با آب باعث آزاد شدن گازهای بسیار قابل اشتعال می شود |
R15 |
ظروف را بصورت آب بندی شده نگهداری كنید |
S12 |
امكان انفجار در صورت مخلوط شدن با مواد اكسید كننده وجود دارد |
R16 |
دور از مواد غذایی ، نوشیدنی ها و غذای حیوانات نگهداری كنید |
S13 |
به صورت خود به خود در هوا مشتعل می شود |
R17 |
دور از ( مواد ناسازگاری كه سازنده مشخص می كند ) نگهداری كنید |
S14 |
امكان تشكیل مخلوط قابل اشتعال، انفجار بخار ماده با هوا را دارد |
R18 |
دور از مواد احیاكننده ، مواد اسیدی و قلیاها تركیبات فلزات سنگین نگهداری كنید |
S14/1 |
ممكن است تشكیل پر اكسید های قابل انفجار دهد |
R19 |
دور از مواد اكسید كننده ، مواد اسیدی و تركیبات فلزات سنگین نگهداری كنید |
S14/2 |
در صورت استنشاق زیان آور می باشد |
R20 |
دور از آهن نگهداری كنید |
S14/3 |
در صورت تماس با پوست زیان آور می باشد |
R21 |
دور از آب و قلیا ها نگهداری كنید |
S14/4 |
در صورت خوردن زیان آور می باشد |
R22 |
دور از اسیدها نگهداری كنید |
S14/5 |
در صورت استنشاق سمی می باشد |
R23 |
دور از قلیا ها نگهداری كنید |
S14/6 |
در صورت تماس با پوست سمی می باشد |
R24 |
دور از فلزات نگهداری كنید |
S14/7 |
در صورت خوردن سمی می باشد |
R25 |
دور از مواد اكسید كننده و مواد اسیدی نگهداری كنید |
S14/8 |
در صورت استنشاق بسیار سمی می باشد |
R26 |
دور از مواد آلی قابل اشتعال نگهداری كنید |
S14/9 |
در صورت تماس با پوست بسیار سمی است |
R27 |
دور از اسیدها ، مواد احیاء كننده و مواد قابل اشتعال نگهداری كنید |
S14/10 |
در صورت خوردن بسیار سمی می باشد |
R28 |
دور از مواد قابل اشتعال نگهداری كنید |
S14/11 |
در اثر تماس با آب گازهای سمی آزاد می كند |
R29 |
دور از حرارت نگهداری كنید |
S15 |
در هنگام استفاده ممكن است بسیار قابل اشتعال شود |
R30 |
دور از منابع اشتعال نگهداری كنید - سیگاركشیدن ممنوع |
S16 |
در تماس با اسیدها باعث آزاد شدن گازهای سمی می شود |
R31 |
دور از مواد قابل اشتعال ( جامد ) نگهداری كنید |
S17 |
در تماس با اسیدها باعث آزاد شدن گازهای بسیار سمی می شود |
R32 |
ظروف را با دقت حمل و باز نمائید |
S 18 |
خطر ایجاد اثرات تجمعی ماده وجود دارد |
R33 |
در هنگام كار از خوردن و آشامیدن بپرهیزید |
S 20 |
باعث ایجاد سوختگی می شود |
R34 |
در هنگام كار از استعمال دخانیات بپرهیزید |
S 21 |
باعث ایجاد سوختگی شدید می شود |
R35 |
بخارات ماده را استنشاق نكنید |
S 22 |
باعث تحریك چشمها می شود |
R36 |
گازها ،بخار ، فیوم ، اسپری ماده را استنشاق نكنید |
S 23 |
باعث تحریك دستگاه تنفسی می شود |
R37 |
گاز ماده را استنشاق نكنید |
S23/1 |
باعث تحریك پوست می شود |
R38 |
بخار ماده را استنشاق نكنید |
S23/2 |
خطر ایجاد عوارض بسیار شدید برگشت ناپذیر وجود دارد |
R39 |
اسپری ماده را استنشاق نكنید |
S23/3 |
دلایل و شواهد محدودی دال بر سرطانزا بودن ماده وجود دارد |
R40 |
فیومهای ماده را استنشاق نكنید |
S23/4 |
خطر آسیب جدی به چشمها وجود دارد |
R41 |
بخار و اسپری ماده را استنشاق نكنید |
S23/5 |
در صورت استنشاق ممكن است باعث ایجاد حساسیت شود |
R42 |
از تماس ماده با پوست خودداری كنید |
S 24 |
در صورت تماس پوستی ممكن است باعث ایجاد حساسیت شود |
R43 |
از تماس ماده با چشمها خودداری كنید |
S 25 |
خطر انفجار ماده بر اثر حرارت دیدن در محیط های بسته وجود دارد |
R44 |
در صورت تماس با چشمها ، آنها را با آب فراوان بشوئید و به پزشك مراجعه كنید |
S 26 |
ممكن است باعث ایجاد سرطان شود |
R45 |
فورا همه لباسهای آلوده را از تن در آورید |
S 27 |
ممكن است باعث ایجاد آسیب های ژنتیكی و وراثتی شود |
R46 |
بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با …فراوان بشوئید |
S 28 |
در صورت تماس طولانی امكان آسیب های شدید وجود دارد |
R48 |
بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با آب فراوان بشوئید |
S28/1 |
در صورت استنشاق ممكن است باعث ایجاد سرطان شود |
R49 |
بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با آب فراوان و صابون بشوئید |
S 28/2 |
برای آبزیان بسیار سمی است |
R50 |
بعد از تماس ماده با پوست، فورا پوست را باآب فراوان و صابون و پلی اتیلن بشوئید . |
S28/3 |
برای آبزیان سمی است |
R51 |
بعد از تماس با پوست، پوست را با پلی اتیلن گلیكول 300 و اتانول(2:1) همراه آب بشوئید |
S28/4 |
برای آبزیان زیان آور می باشد |
R52 |
بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با پلی اتیلن گلیكول 400 بشوئید |
S28/5 |
باعث ایجاد عوارض نامطلوب طولانی مدت در محیط های آبی شود |
R53 |
بعد از تماس ماده با پوست ، فورا با پلی اتیلن گلیكول 400 سپس با آب فراوان بشوئید |
S28/6 |
برای گیاهان سمی است |
R54 |
بعد از تماس ماده با پوست ، فورا پوست را با آب و صابون اسیدی بشوئید |
S28/7 |
برای حیوانات سمی است |
R55 |
از ریختن مواد به داخل فاضلاب خودداری كنید |
S 29 |
برای موجودات خاكزی سمی است |
R56 |
هرگز آب را به این ماده اضافه نكنید |
S 30 |
برای زنبورها سمی است |
R57 |
احتیاط های لازم را در برابر الكتریسیته ساكن رعایت كنید |
S 33 |
ممكن است باعث ایجاد عوارض نامطلوب طولانی در محیط شود |
R58 |
این ماده و ظروف آن باید با یك روش ایمن دفع شوند |
S 35 |
برای لایه ازن خطر ناك می باشد |
R59 |
از لباسهای مناسب حفاظتی استفاده كنید |
S 36 |
ممكن است باعث عدم عملكرد و آسیب دستگاه تولید مثل شود |
R60 |
از دستكش ایمنی مناسب استفاده كنید |
S 37 |
ممكن است برای جنین خطرناك باشد |
R61 |
در هنگام نبود تهویه كافی از تجهیرات تنفسی مناسب استفاده كنید |
S 38 |
امكان خطر عدم عملكرد و آسیب دستگاه تولید مثل وجود دارد |
R62 |
از عینك ایمنی یا نقاب حفاظ صورت استفاده كنید |
S 39 |
امكان خطر آسیب برای جنین وجود دارد |
R63 |
برای تمیز كردن كف محل و تمام اشیاء آلوده به این ماده از ………استفاده كنید |
S 40 |
ممكن است برای كودكان شیر خوار زیان آور باشد |
R64 |
برای تمیز كردن كف محل و تمام اشیاء آلوده این ماده از آب فراوان استفاده كنید |
S 40/1 |
در صورت خوردن ممكن است باعث ایجاد آسیب ریوی شود |
R65 |
در هنگام حریق یا انفجار از استنشاق فیومهای ماده خودداری كنید |
S 41 |
تماس طولانی ممكن است باعث خشكی وترك خوردگی پوست شود |
R66 |
در هنگام ایجاد فیوم یا اسپری ماده از تجهیزات تنفسی مناسب استفاده كنید |
S 42 |
بخارات ماده ممكن است باعث خواب آلودگی و سرگیجه شود |
R67 |
در هنگام حریق از ……… استفاده كنید |
S 43 |
امكان ایجاد عوارض غیر قابل بازگشت وجود دارد |
R68 |
در هنگام حریق از آب استفاده كنید |
S43/1 |
|
|
در هنگام حریق از آب یا پودر اطفاء حریق استفاده كنید |
S43/2 |
|
|
در هنگام حریق از پودر اطفاء حریق استفاده كنید – از آب هرگز استفاده نكنید |
S43/3 |
|
|
در هنگام حریق از دی اكسید كربن استفاده كنید – از آب هرگز استفاده نكنید |
S43/4 |
|
|
در هنگام حریق از ماسه استفاده كنید – از آب هرگز استفاده نكنید |
S43/6 |
|
|
در هنگام حریق ازپودر فلزی استفاده كنید –هرگز از آب استفاده نكنید |
S43/7 |
|
|
هنگام حریق از ماسه ودی اكسید كربن یا پودراطفاء حریق استفاده كنید. |
S43/8 |
|
|
در صورت حادثه و یا احساس نا خوش فورا به پزشك مراجعه كنید |
S 45 |
|
|
در صورت خوردن فورا به پزشك مراجعه كنید و بر چسب ماده یا را نشان وی دهید |
S 46 |
|
|
در دمای كمتر از ………… نگهداری كنید |
S 47 |
|
|
در دمای كمتر از 25 درجه سانتیگراد نگهداری كنید |
S47/1 |
|
|
ماده را بوسیله ………… مرطوب نمایید |
S 48 |
|
|
ماده را بوسیله آب مرطوب نمائید |
S48/1 |
|
|
ماده را تنها در ظروف اصلی آن نگهداری كنید |
S 49 |
|
|
ماده را با مواد دیگر مخلوط ……… نكنید |
S 50 |
|
|
ماده را با اسیدها مخلوط نكنید |
S50/1 |
|
|
ماده را با قلیاها مخلوط نكنید |
S50/2 |
|
|
ماده را با اسیدهای قوی ، بازها ی قوی فلزات غیر آهنی یا نمك آنها مخلوط نكنید . |
S50/3 |
|
|
فقط در محلی دارای تهویه عمومی مناسب با ماده كار كنید |
S 51 |
|
|
جهت مصرف داخلی بر روی سطوح وسیع توصیه نمی شود . |
S52 |
|
|
از تماس با ماده بپرهیزید –برای استفاده كنندگان حرفه ای محدود می باشد |
S 53 |
|
|
ماده و ظرف آنرا در محلهای مخصوص جمع آوری مواد و زباله های خطرناك دفع كنید |
S 56 |
|
|
از ظروف مناسب جهت جلوگیری از آلودگی محیط زیست استفاده كنید |
S 57 |
|
|
برای اطلاعات لازم در مورد بازیافت و استفاده دوباره به شركت سازنده ماده مراجعه شود |
S59 |
|
|
این ماده و ظروف آن باید بعنوان زباله های خطرناك دفع شوند |
S 60 |
|
|
از رها سازی ماده در محیط زیست خودداری كنید . |
S 61 |
|
|
درصورت خوردن بیماررا واداربه استفراغ نكنید. به پزشك مراجعه كرده و ظرف را نشان دهید |
S62 |
|
|
در صورت استنشاق ماده ، بیمار را به هوای تازه منتقل كرده تا استراحت كند |
S63 |
|
|
در صورت خوردن ماده ، دهان را با آب بشوئید (تنها در صورت هوشیار بودن بیمار ) |
S64 |
|
|