آمار و اطلاعات يكی از اجزای اصلی و ضروری برای برنامه‌ريزی، تصميم‌گيری‌ها و ارزيابی عملكردهای سطوح مختلف مديريت می‌باشد. سياستگذاران، برنامه‌ريزان و كارشناسان برای تدوين راهبردها، سياستگذاری و تعيين خط‌مشی، برنامه‌ريزی، نظارت، هماهنگی و هدايت برنامه‌ها و نيز فعالان اقتصادی براي شناسايی جايگاه و وضعيت كشور از نظر اقتصادی، به داده‌های آماری نياز دارند. همچنين ارائه تصویر روشن و گویا از گذشته تا حال، پيش‌بينی وضعيت آينده و برطرف نمودن نقاط ضعف موجود در بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مستلزم وجود داده‌های آماری دقيق، جامع و به روز است.
به طور کلی داده‌های آماری بنیادی‌ترین اصل برای برنامه‌ریزی است و برنامه‌ریزی اساسی‌ترین ويژگی برای مدیریت قلمداد می‌شود. سه حلقه آمار و اطلاعات، برنامه‌ریزی و مدیریت از حلقه‌های توسعه به شمار می‌آیند و میزان توسعه یافتگی کشورها با كيفيت آمار و بهنگام بودن اطلاعات توليد شده، ارتباطی تنگاتنگ دارد.
از اين رو با توجه به اهميت آمار در سطح خرد و كلان و ضرورت شناساندن جايگاه آمار در ميان مردم و مسئولين و همچنین ارتقاء سواد، آگاهی و فرهنگ آماری در سطح جامعه، روز اول آبان، روز آمار و برنامه‌ريزی نام گرفت.
نامگذاری اين روز در اول آبان به دليل شروع اجرای سرشماري‌های عمومی نفوس و مسكن در آن تاریخ است. مركز آمار ايران نيز با هدف شناساندن اين موضوع كه آمار "پايه و اساس برنامه‌ريزی، توسعه و پيشرفت است" تلاش‌های گسترده‌ای را تا كنون انجام داده است.
مركز آمار ايران از سال ۱۳۷۸ همه‌ساله همايش گراميداشت روز آمار و برنامه‌ريزی را به عنوان یک رویکرد برای تحقق اهداف و راهبردهای نظام آماری کشور و نشان دادن اهمیت نقش آمار، آگاه‌سازی مديران دستگاه‌های اجرايی نسبت به ضرورت استفاده از آمار در برنامه‌ريزی‌ها و تصمیم‌گیری‌های خود و ارتقای سواد و آگاهی آماری در سطوح مختلف جامعه برگزار می‌نمايد. روز آمار، فرصت تقدير و بزرگداشت از سهم علم آمار و آمارشناسان در توسعه جامعه نيز است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با تأیید این موضوع که تولید آمار، شاخص و نماگرهای قابل اعتماد و به موقع درباره سطح پیشرفت کشورها برای تصمیم‌گیری‌های آگاهانه سیاستی و پایش پیاده‌سازی اهداف توسعه‌ای، امری ضروری است، 20 اکتبر 2010 (28مهرماه) را به عنوان روز جهانی آمار با شعار "خدمت، حرفه‌گری و صداقت" اعلام نمود که آن روز برابر با 28 مهرماه 1389 و تقريبا مصادف با روز آمار در ایران است.