بخش دوم –فصل دوم
بازار
رفتار اقتصادی:
- تعریف:نحوه ی تصمیم گیری و اقدام تولید کنندگان و مصرف کنندگان و نیز واکنش آنها نسبت به تغییرات وضیعت اقتصادی
مقایسه ی رفتار اقتصادی مصرف کنندگان و رفتار اقتصادی تولید کنندگان
رفتار اقتصادی مصرف کنندگان |
رفتار اقتصادی تولید کنندگان |
انگیزه ی خرید کالا:رفع نیاز |
انگیزه ی تولید کالا: کسب سود |
عوامل موثر در تصمیم گیری برای خرید کالا: 1-قیمت کالا؛ 2 -درآمد؛ 3-سلیقه ی خریدار 4-قیمت سایر کالاها |
عوامل موثر در تصمیم گیری برای تولید کالا: 1- قیمت کالا ؛ 2-هزینه های تولید؛ 3- پیش بینی رونق یا رکود بازار
|
چگونگی آن با منحنی تقاضا نشان داده می شود. نزولی بودن منحنی تقاضا بیانگر کاهش تقاضا در اثر افزایش قیمت . میان قیمت کالا و میزان خرید :رابطه معکوس |
چگونگی آن با منحنی عرضه نشان داده می شود. صعودی بودن منحنی عرضه بیانگر افزایش مقدار عرضه در اثر افزایش قیمت . میان قیمت کالا و میزان خرید :رابطه مستقیم |
نکته: رفتار اقتصادی تولید کنندگان و مصرف کنندگان باید با یکدیگر هماهنگ باشد.
قیمت تعادلی:
-عامل ایجاد تعادل و هماهنگی بین رفتار اقتصادی تولید کنندگان : قیمت کالا
-تعریف قیمت تعادلی: سطح قیمتی که به ازای آن عرضه و تقاضا با هم برابر می شوند.
-مقایسه ی شرایط کمبود عرضه و شرایط مازاد عرضه در بازار:
کمبود عرضه |
مازاد عرضه |
دلیل ایجاد آن: پایین تر بودن قیمت کالا از سطح قیمت تعادلی و فزونی تقاضا بر عرضه |
دلیل ایجاد آن: بالاتر بودن قیمت کالا از سطح قیمت تعادلی و فزونی عرضه بر تقاضا |
گروهی از مصرف کنندگان موفق به خرید کالا نمی شوند در نتیجه قیمت به سمت قیمت تعادلی افزایش می یابد. |
گروهی از تولید کنندگان برای محصولات خود خریدار پیدا نمی کنند در نتیجه قیمت به سمت قیمت تعادلی کاهش می یابد. |
اگر در بازار ؛قیمت در سطح قیمت تعادلی نباشد ،کمبود یا مازاد عرضه آن را به سمت قیمت تعادلی می کشاند؛ یعنی:
1-اگر در بازار ،قیمت کالایی در حال افزایش باشد به دلیل کمبود (فزونی تقاضا بر عرضه ) ،قیمت به سمت قیمت تعادلی پیش می رود.
2- اگر در بازار ،قیمت کالایی در حال کاهش باشد به دلیل مازاد(فزونی عرضه بر تقاضا) ،قیمت به سمت قیمت تعادلی پیش می رود.
بازار
- بازاردر مباحث اقتصادی:ارتباط مجموعه ی خریداران و فروشندگان کالای خاص و نحوه ی رفتار و عکس العمل آنها نسبت به تغییر عوامل اقتصادی
موارد مورد بررسی در بازار یک کالای خاص:
1-وضعیت خریداران و فروشندگان
2-منطق حاکم بر رفتار خریداران و فروشندگان
3-تغییرات بازار کالا
-بازار به دو صورت بازار رقابتی و بازار انحصاری وجود دارد:
بازار رقابتی |
بازار انحصاری |
وجود رقابت بین چند تولید کننده یا فروشنده خریدار: دارای قدرت انتخاب – به نفع مصرف کنندگان فروشنده برای جلب خریدار بیش تر مجبور است به: 1-بهبود کیفیت محصول خود، 2- پایین آوردن قیمت |
حضور تنها یک تولید کننده یا فروشنده-عدم وجود رقابت خریدار : فاقد قدرت انتخاب – به نفع تولید کنندگان فروشنده مجبور ه بهبود کیفیت محصول و پایین آوردن قیمت نیست. |
ایجاد اتحاد و کاهش رقابت بین تولید کنندگان ،به ضرر مصرف کنندگان است.
هر چه تعداد تولید کنندگان بیشتر در نتیجه امکان ایجاد اتحاد بین آنها کمتر +رقابت بین آنها بیشتر و این موضوع منافع بیش تر برای مصرف کنندگان ایجاد می کند.
وجود رقابت و انحصار در بین خریداران:
وضیعیت رقابتی خریداران |
وضعیت انحصاری خریدار |
چندین خریدار با هم رقابت دارند. |
فقط یک خریدار وجود دارد. |
به نفع فروشندگان است. |
به نفع خریداران است. |