آشنایی با اصطلاح و ویژگیهای دوران جنگ سرد
اصطلاح «جنگ سرد» توسط برنارد باروک، سیاستمدار آمریکایی، ابداع شد.پس از جنگ جهانی دوم، بر سر مسائلی چون سرنوشت آلمان، اروپای شرقی و... اختلافاتی بین امریکا و هم پیمانانش با شوروی پدید آمد که باعث جنگ تبلیغاتی وسیعی علیه یکدیگر گردید.
این جنگ رسانه ای و تبلیغاتی در نهایت توسط برنارد باروک، سیاستمدار امریکایى به عنوان جنگ سرد مطرح شد و این واژه از این زمان برای توصیف روابط شرق و غرب وارد فرهنگ سیاسی جهان گردید.
به بیان دیگر جنگ سرد اصطلاحی است که نخستین بار در مورد جنگ روانی و تبلیغاتی بین شوروی و کشورهای کمونیست از یک طرف و کشورهای بلوک غرب از سوی دیگر به کار برده شد. در این جنگ، کشورهای متخاصم به جای توسل به زور و اقدام به جنگ، به تبلیغات و عملیات ایذایى علیه یکدیگر اکتفا میکنند. در جنگ سرد همچنین حالت کشمکش دو کشور که هر یک می کوشد خود را قوی و کشور مقابل را ضعیف نشان دهد به وفور یافت میشود.
در این میان، کشورهای بلوک شرق و غرب، پیمانهای متعددی علیه هم منعقد کردند که انعقاد پیمانهای ناتو، سیتو و پیمانهای دوجانبه امریکا با کشورهای جهان سوم به منظور قرنطینه و محاصره بلوک کمونیست، و نیز پیمان ورشو در شرق، از جمله عوارض و جنبه های دیگر جنگ سرد به شمار می آیند.
پس از جنگ در حالی که آمریکا در تلاش بود تا کمونیسم را در جهان محدود کند گستره جنگ سرد به بسیاری از نقاط جهان به ویژه اروپای غربی، خاورمیانه و جنوب شرقی آسیا کشیده شد. در این دوره جهان با بحرانهای مکرری مانند:
- ساخت دیوار برلین (۱۹۸۹-۱۹۶۱)،
- جنگ کره (۱۹۵۰-۱۹۵۳)،
- جنگ ویتنام (۱۹۵۹-۱۹۷۵)
- بحران موشکی کوبا (۱۹۶۲)
- جنگ شوروی در افغانستان (۱۹۷۹-۱۹۸۸)
روبهرو شد که هر لحظه امکان یک جنگ جهانی را ایجاد میکرد؛ اما در نهایت این اتفاق رخ نداد.
یکی از دلایل مهم دوری هر دو طرف از ایجاد یک جنگ مستقیم دسترسی آنها به جنگافزار هستهای و ترس از استفاده طرف مقابل از این سلاحها بود. پس از پایان جنگ جهانی دوم در سال، ۱۹۴۵تنش بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی از سرگرفته شد. این تنش در سال ۱۹۴۵تا ۱۹۴7 افزایش یافت. در این باره تاریخنگاران دیدگاههای متفاوتی دارند، اما به باور همه آنها سال آغاز جنگ سرد ۱۹۴۷م بودهاست.
درباره تاریخ پایان آن، عدهای آن را همزمان با سقوط دیوار برلین در ۱۱نوامبر۱۹۸۹و گروهی آن را همزمان با تاریخ تجزیه اتحاد جماهیر شوروی در ۲۵دسامبر ۱991 میدانند.
به طور کلی ویژگی های جنگ سرد عبارتند از:
1- آمادهسازی نیروهای نظامی دو طرف و مسلح شدن به سلاح های هسته ای،
2- مبارزه تبلیغاتی بسیار فشرده در دو طرف،
3- عدم انجام هیچ گفت وگوی موفقیت آمیز بین طرفین
4- سرایت کشاکش کمونیسم و سرمایه داری به جهان سوم
به نقل از سایت آفتاب با اندکی تغییرات