فصل دوم بخش سوم

فصل 2 بخش سوم

اقتصاد و قانون اساسی جمهوری اسلامی

قانون اساسی

-قانون اساسی  در هر کشوری:

1-بیانگر چارچوب کلی نظام اقتصادی ،اجتماعی و سیاسی آن کشور است.

2-تدوین کلیه ی قوانین و ضوابط جامعه بر اساس ان است.

3-بیانگر نوع نگاه جامعه به اقتصاد و قوانین حاکم بر ان است.

-قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:

*تدوین در سال 1358

*تدوین ان با رعایت درخواست مردم ،بر اساس :

1- برچیده شدن روابط غلط اقتصادی رژیم سابق

2-طراحی نظام اقتصادی-اجتماعی بر اساس اصول انسان ساز اسلام.

*فصل چهارم شامل اصل 43-50 با عنوان اقتصاد و امور مالی ترسیم چارچوب کلی نظام اقتصادی مطلوب

محورهای کلی نظام اقتصادی کشور ایران از دید قانون اساسی

ویژگیهای اساسی نظام اقتصادی از دید قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران عبارت اند از:

ویزگی نظام اقتصادی از دید قانون اساسی

توضیحات

اقتصاد وسیله است

رفاه و برخورداری مادی وسیله ای است برای رشد و تعالی روحی و معنوی

استقلال اقتصادی و رهایی از وابستگی

اصل 43 تاکید دارد بر: 1-تامین استقلال اقتصادی 2-جلوگیری از سلطه ی بیگانگان 3-خود کفایی  4- رهایی از وابستگی

تلاش برای ریشه کن کردن فقر

اصل 43: ریشه کن کردن فقر و محرومیت +تامین نیاز های اساسی همه ی افراد

توجه به شان و منزلت انسان

اصل 43 : 1-حفظ آزادگی انسان 2-تامین نیازهای اساسی برای همه 3- تامین شرایط کار برای همه 4-قرار دادن وسایل کار در اختیار کسانی که وسایل کار ندارند5-تامین امکانات برای افراد جامعه تا بتوانند علاوه ب تلاش شغلی ؛فرصت کافی برای خود سازی معنوی سیاسی  و اجتماعی و شرکت فعال درکسب مهارت

مشروع بودن مالکیت در عین مبارزه با ثروت اندوزی حرام

اصول 47 و 49 :1-محترم شمردن مالکیت مشروع؛2-مبارزه با ثروت اندوزی نامشروع و بازگرداندن ثروتهای ناشی از آن

ایجاد شکوفایی اقتصادی در تمام مناطق و رفع تبعیض بین آنها

اصل 48: توجه مضاعف دولت بر مناطق محروم و کاهش نابرابری بین مناطق مختلف

توسعه ی پایدار و حفظ محیط زیست

اصل 50: 1-حفاظت از محیط زیست؛به عنوا وظیفه ی عموم 2-ممنوعیت فعالیتهای اقتصادی که تخریب غیر قابل جبران بر محیط زیست وارد می کند  و امکان توسعه ی پادار را از کشور می گیرد.

 

 

نگرانی بسیاری از نخبگان ایران دوست در سالهای پایانی عمر رژیم پهلوی:وابستگی روز افزون ایران به قدرتهای بزرگ ؛با وجود درآمدهای عظیم نفتی که ایران از آن برخودار است.

استقلال اقتصادی:

-مفهوم استقلال اقتصادی با استقلال سیاسی متفاوت است:

1-استقلال سیاسی  معادل عدم وابستگی سیاسی

2-استقلال اقتصادی معادل عدم وابستگی اقتصادی نیست؛زیرا همه ی کشورها از لحاظ اقتصادی به یک دیگر وابسته هستند.

-وابستگی اقتصادی دارای مراتب است؛برای کشوری که شدت وابستگی خود به واردات را کاهش دهد و دچار مشکل نشود؛از وابستگی فاصله می گیری و به استقلال اقتصادی نزدیک می شود.

کشورهای تک محصولی:

درآمد آن ها وابسته به صادرات  یک یا چند کالا است.

از وضعیت استقلال اقتصادی به دور هستند،زیرا با ایجاد بحران در بازارهای صادرای آن ها؛اقتصاد این کشورها مختل می شود.

-          شرایط لازم برای دور شدن کشورها وابستگی اقتصادی و نزدیک شدن به وضعیت استقلال اقتصادی :

1-خارج شدن از وضیعیت تک محصولی

2-ایجاد تنوع در منابع تامین کالاهای وارداتی یا بازارهای فروش

3-ایجاد امکان تامین برخی نیازها در داخل کشور